٢ شهرالعظمة  ١٧۵

١٨  مه  ٢٠١٨

ارسال از طریق الکترونیکی

جناب آقای …

هندوستان

دوست عزیز روحانی،

لطفاً مطالب زیر را به آقای … ابلاغ فرمایید.

مکتوب آن یار گرامی حاوی سؤالاتی در بارۀ برخی مطالب مربوط به مصونیّت بیت العدل اعظم که در بین بعضی از دوستان مورد بحث قرار گرفته است در تاریخ ٢٧ اوت ٢٠١۶ به بیت العدل اعظم واصل شد.  معهد اعلی مقرّر فرمودند به قرار ذیل مرقوم گردد.  تأخیر در ارسال جواب، ناشی از تراکم کار در مرکز جهانی، موجب تأسّف است.

همانطور که مطمئنّاً مطّلعید در آثار مبارکۀ بهائی بیانات بسیاری موجود است که در عبارات و الفاظی جامع و قاطع اعطای هدایات الهی و حفظ و صیانت ربّانی به ولیّ امر اللّه و بیت العدل اعظم را تضمین می‌نماید و عصمت موهوبی را توصیف می‌کند، از جمله این بیانات مبارک حضرت عبدالبهاء است که می‌فرمایند:

فرع مقدّس و ولیّ امر اللّه و بیت عدل عمومی که به انتخاب عموم تأسیس و تشکیل شود در تحت حفظ و صیانت جمال ابهی و حراست و عصمت فائض از حضرت اعلی روحی لهما الفداست آنچه قرار دهند من عند اللّه است من خالفه و خالفهم فقد خالف اللّه و من عصاهم فقد عصی اللّه و من عارضه فقد عارض اللّه و من نازعهم فقد نازع اللّه….

مرجع کل کتاب اقدس و هر مسئلهٴ غیر منصوصه راجع به بیت عدل عمومی.  به بیت عدل آنچه بالاتّفاق و یا به اکثریّت آرا تحقّق یابد همان حقّ و مراد اللّه است.

آنچه منصوص کتاب نه و بیت العدل به اتّفاق آراء یا اکثریّت در آن قراری دهد آن قرار و حکم محفوظ از خطاست.  حال اعضای بیت عدل را فرداً فردا عصمت ذاتی نه ولکن هیئت بیت عدل در تحت حمایت و عصمت حقّ است.  این را عصمت موهوب نامند.

همچه ملاحظه نشود که بیت العدل به فکر و رأی خویش قراری دهند.  استغفراللّه بیت العدل اعظم به الهام و تأیید روح القدس قرار و احکام جاری نماید زیرا در تحت وقایت و حمایت و صیانت جمال قدم است و آنچه قرار دهد اتّباعش فرض و مسلّم و واجب و متحتّم بر کلّ است ابداً مفرّی از برای نفسی نه.  قل یا قوم انّ بیت العدل الأعظم تحت جناح ربّکم الرّحمن الرّحیم ای صونه و حمایته و حفظه و کلاءته لأنّه امر المؤمنین الموقنین باطاعة تلک العصبة الطّیّبة الطّاهرة و الثّلّة المقدّسة القاهرة فسلطنتها ملکوتیّة رحمانیّة و احکامها الهامیّة روحانیّة.

همچنین حضرت ولیّ‌امرالله در توقیعی به زبان انگلیسی می‌فرمایند:

باید مدّ نظر داشت که همانطور که از بیانات مبارکۀ حضرت بهاءالله صریحاً مستفاد می‌شود، اعضای بیت ‌العدل اعظم در تمشیت امور اداری امر الله و تشریع قوانین لازمۀ مکمِّلۀ احکام کتاب اقدس نه مسئول موکّلین خویشند و نه تابع عواطف و آرای عمومیّه و نه حتّی عقاید جمهور مؤمنین و یا منتخِبینِ خود.  اعضای بیت العدل اعظم باید با توجّه و تبتّل از حکم و ندای وجدان خویش تبعیّت نمایند و خود را موظّف دانند که با اوضاع و احوال جامعه آشنایی کامل حاصل کنند و قضایای محوّله را بدون شائبۀ غرض غور و بررسی نمایند ولیکن اخذ تصمیم بدون قید و شرط را حقّ مسلّم خود دانند.  بیان مبارک ’انّه یلهمهم ما یشاء‘ وعدۀ قاطع حضرت بهاءالله است.  پس آنانند که مشمول وصول هدایت الهیّه‌ای هستند که سبب حیات و کافل صیانت حتمی شریعت الله است، نه نفوسی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم آنان را ‌انتخاب می‌نمایند.

علاوه بر این و بیانات مشابه، دیگر آثار بهائی حیطۀ مسئولیّت‌های تفویض شده به ولیّ امر الله و بیت العدل اعظم را توصیف می‌نماید.  اوّلاً هر یک حیطۀ مسئولیّت متمایزی دارند.  همانگونه که حضرت شوقی افندی در "دور بهائی" تشریح می‌فرمایند این "... کاملاً واضح و روشن است که ولیّ امر مبیّن آیات الهی و بیت العدل اعظم واضع احکام غیر منصوصه است."  بنا بر این، بیت العدل اعظم به تبیین آیات الهی نمی‌پردازند و حضرت ولیّ‌امرالله نیز وضع قوانین نفرمودند، اگرچه در مواردی در مقام مرجع امر تصمیماتی برای هدایت اقدامات احبّا تا قبل از تشکیل بیت العدل اعظم اتّخاذ فرمودند.

هرچند تبیین وظیفۀ مختصّ ولیّ ‌امر الله و تشریع وظیفۀ خاصّ بیت العدل اعظم می‌باشد ولی برطبق نصوص مبارکه طیف کامل اختیارات و وظایف این دو مؤسّسه به هیچ وجه محدود به این وظایف نیست.  به عنوان مثال، حضرت شوقی افندی در بیانی به زبان انگلیسی می‌فرمایند "هدف مشترک و بنیادین اين دو مؤسّسه آنست که استمرار اختیارات موهوبی را که از مصدر امر مبارک سرچشمه می‌گیرد حفظ نمايند، وحدت پیروان آیين نازنین را محفوظ دارند و اصالت و انعطاف‌پذیری تعالیمش را صیانت کنند.  و اين دو مؤسّسهء لا ينفصم مُتّفقاً عمل می‌نمایند، امور امر الله را اداره می‌کنند، فعّالیّت‌ها و مصالح امری را ترويج می‌دهند، قوانین بهائی را تنفیذ می‌کنند و تشکیلات تابعه را حمایت می‌نمایند."  همچنین، حضرت عبدالبهاء در الواح مبارکۀ وصایا راجع به بیت العدل اعظم می‌فرمایند "جمیع مسائل مشکله در این مجلس حلّ گردد."  و توضیح می‌فرمایند که آن هیئت مختار است که "در آنچه اختلاف واقع یا مسائل مبهمه و یا مسائل غیر منصوصه مذاکره نمایند."

در پاسخ به سؤالاتی در بارۀ حوزۀ مصونیّت ولیّ ‌امر الله، در نامه‌ای که به زبان انگلیسی از جانب حضرت شوقی افندی مرقوم گردیده مطلبی مندرج است که "معصومیّت موهوبی ولیّ امر الله محدود به مطالبی است که مطلقاً مربوط به امر الهی و تبیین آثار است؛ در مواضیع دیگر از قبیل اقتصاد و علوم و غیره عصمت موهوبی ندارند."  در مکتوب دیگری به انگلیسی می‌فرمایند "عصمت موهوبی ولیّ امر شامل تبیین کلمات منزلۀ الهی و اجرای آنست.  همچنین اطاعت کامل هر دستورالعملی را که او برای صیانت و سلامت امر الله صادر فرماید از الزامات است چه که او در حفظ و صیانت امر الله مصون از خطاست.  برطبق نصّ صریح الواح وصایا، ولیّ امر مؤیَد به هدایاتِ هم حضرت بهاءالله و هم حضرت ربّ اعلی می‌باشد."  بدین ترتیب، اگرچه محدودیّت‌هایی در عصمت موهوبی حضرت ولیّ‌امرالله وجود داشت ولی این عصمت منحصر به تبیین آثار مبارکه نبود بلکه مسئولیّت‌های دیگر آن حضرت در مقام ولیّ امر و مرجع امر را نیز شامل می‌شد.  در نامه‌ای دیگر صادره از جانب ایشان به زبان انگلیسی می‌فرمایند "افراد احبّا این حقّ را ندارند که حوزۀ اختیارات ولیّ ‌امر الله را محدود نمایند یا داوری نمایند که در چه موقعیّتی باید از او اطاعت کنند و یا چه وقت آزادند که قضاوت او را رد نمایند.  چنین طرز فکر و رفتاری واضحاً به آشفتگی و تفرقه خواهد انجامید."  این بیانات در مورد حوزۀ عصمت موهوبی و اختیارات ولیّ امر الله می‌تواند به درک احبّای عزیز از حوزۀ عصمت موهوبی و اختیارات بیت العدل اعظم نیز کمک نماید.

سؤال دیگر شما این است که "آيا بدون اطّلاع دقیق و كافى نسبت به آثار هياكل مقدّسه و فهم دقيق نسبت به آنچه از قلم ايشان نازل و يا صادر گرديده است مى‌توان قوانينى وضع نمود كه در چارچوب آثار حضرت بهاءالله و آنچه آن حضرت براى اين عالم خواسته‌اند باشد؟"  در آثار حضرت بهاءالله و حضرت عبدالبهاء، اشاره‌ای به ماهیّت یا وسعت اطّلاعاتی که بیت العدل اعظم باید در هنگام تصمیم‌گیری به آن دسترسی داشته باشند، نشده است.  بیت العدل اعظم خود تعیین می‌نمایند که چه اطّلاعاتی برای اتّخاذ تصمیمات لازم است.  قبل از وضع هر قانونی و یا اتّخاذ تصمیم در هر موضوع مهمّی، آن هیئت با کمال دقّت و جامعیّت نصوص مبارکه و توقیعات حضرت شوقی افندی را در آن خصوص مورد مطالعه قرار می‌دهند و نظریّات متخصّصین را هم ممکن است جویا شوند.  عصمت موهوبی بیت العدل اعظم منوط به توانایی برای تبیین و یا دسترسی به اطّلاعات جامع و درک کامل از آن نیست بلکه برطبق آثار مبارکه تضمینی است بدون قید و شرط برای نزول هدایات الهی و مصونیّت از خطا.

مذاکره در بارۀ مفهوم عصمت موهوبی بر اساس هدایات مربوطه که در آثار بهائی و دستخط‌های بیت العدل اعظم به وفور موجود است می‌تواند به ثبوت و رسوخ ایمان کمک نماید.  ولی احبّای الهی نمی‌توانند نسبت به مقتضیات عهد و میثاق الهی، مطلبی اینچنین بنیادین و اساسی برای صیانت امر الله و یکپارچگی تعالیم مبارکه، بی‌تفاوت و یا مردّد باشند.  افرادی که با امر مبارک مخالفت می‌ورزند و متأسّفانه در برخی موارد کسانی که بدنبال پیشبرد نظریّات شخصی خود می‌باشند ممکن است چنین مباحثی را فرصتی مناسب برای تضعیف اطمینان احبّا به هدایات بیت العدل اعظم دیده از آن سوء استفاده کنند.  آیا علیم نبودن هیکل مبارک در دورۀ ولایت این اجازه را به احبّا می‌داد که اقدام آن حضرت برای صیانت امر الله مثلاً اعلان نقض عهد یک فرد را زیر سؤال ببرند؟  آیا تمهیدات جهاد کبیر اکبر منوط به سلیقۀ اکثریّت احبّا بود؟  آیا وضع ترتیبات اداری موقّت توسّط هیکل مبارک تا زمان انعقاد بیت العدل اعظم موضوعی برای مناظره بین افراد و یا مؤسّسات بود؟  بدون تأکیدات حضرت بهاءالله و حضرت عبدالبهاء برای اتّکای احبّا به یک مرجع معیّن و موثّق، هر فردی می‌توانست بر صحّت عقیدۀ خود در هر مورد اصرار ورزد و در آن صورت امر مبارک دچار جدل‌های بی‌پایان، اغتشاش و تفرقه می‌گردید.

بنا بر این شاید برای بهائیان مهم‌تر از درک مشترک از معنی عصمت موهوبی همانا درکی کلّی از مقصد آن و از مقتضیاتش برای روش و سلوک آنان می‌باشد.  عهد و میثاق الهی مؤسّس مرکزی است که تمام بهائیان به آن ناظرند، مرکزی که اعطای هدایات الهی و صیانت رحمانی به آن تضمین شده است.  مرجعی که استمرار اختیارات موهوبی را که از مصدر امر مبارک سرچشمه می‌گیرد حفظ می‌نمايد، وحدت پیروان آیين نازنین را محفوظ می‌دارد و اصالت و انعطاف‌پذیری تعالیمش را صیانت می‌کند.  حضرت ولیّ‌امرالله توضیح می‌فرمایند که جمال اقدس ابهی و حضرت عبدالبهاء "با بیانی صریح و قاطع دو مؤسّسۀ بيت العدل ‌اعظم و ولایت امر اللّه را به عنوان جانشينان منتخب خويش معیّن فرموده‌اند که مقدّر است اصول مبارکه را اجرا کنند، احکام را ترویج و مؤسّسات را محافظت نمایند، با تمسّک و درایت، احتیاجات امر الهی را با مقتضیات اجتماع پیش‌رو تطبیق دهند و میراث مرغوب خلل‌ناپذیری را که بانیان امر الله به عالم انسانی عطا فرموده‌اند به منصّۀ ظهور رسانند."  این است ضامن تحقّق نوایای حضرت بهاءالله.  حضرت ولیّ‌امرالله تشریح می‌فرمایند که "هیچ چیز به جز هدایات صریح آثار آن دو وجود مقدّس و لحن شدیداً مؤکّدشان در بیان تمهیدات مندرج در وصایایشان نمی‌توانست موجب حفظ و صیانت امر مبارکی شود که در تمام طول حیات مقدّسشان با چنان جدّیّتی برای آن کوشیده‌اند.  هیچ چیز جز این نمی‌توانست امر الله را از بدعت‌ها و مفتریاتی که فرق و امم و دول تاکنون علیه آن به کار برده‌اند و در آینده نیز با شدّت و حدّت بیشتری مورد تهاجم قرار خواهند داد محافظت نمايد."  حضرت عبدالبهاء در بیانی در دفاع از عهد و میثاق می‌فرمایند:

… آیا این عهد و میثاق را جمال مبارک به جهت اطاعت کلّ گرفته‌اند یا به جهت مخالفت اگر به جهت مخالفت گرفته‌اند حرفی نداریم و اگر به جهت اطاعت و موافقت گرفته‌اند تزلزل سبب خسران مبین است و عدم اطاعت و عدم توجّه ضلالی عظیم.

و همچنین می‌فرمایند:

حال یا باید گفت جمال مبارک مخطی بود و سبب ضلالت ناس بود زیرا کلّ را دلالت بر اطاعت نفسی فرمود که جائز نه یا آنکه باید گفت ادنی انحراف از عهد و میثاق سبب محرومیّت از الطاف نیّر آفاق است از این دو شقّ یک شقّ صحیح است ثالث ندارد.

این بدیهی است که هدف از عهد و میثاق الهی، هدف از هدایت و صیانت ربّانی که به بیت العدل اعظم عنایت شده، و هدف از بیانات واضح و قاطعی که چنین هدایتی را تضمین نموده همگی آن است که وحدت امر الله محفوظ ماند.  بدون چنین عهد و میثاقی، به مانند ادوار گذشته هر فردی بر صحّت عقیدۀ خود در هر مورد اصرار ورزیده و این امر موجب انشقاق امر مبارک می‌شود و حصول به مقصد الهی که همانا ایجاد وحدت عالم انسانی است غیر ممکن می‌گردد.

شایسته است که احبّا در این نظم بدیع الهی که جمال مبارک به جهانیان ارزانی فرموده‌اند تعمّق نمایند.  در عین حال که حضرت ولیّ‌امرالله فرموده‌اند "معرفت دقیق و کامل چنین نظام وسیعی، چنین ظهور عظیمی و چنین ودیعۀ مقدّسی به دلیلی واضح ورای ادراک و احاطۀ عقول محدود ماست" اطمینان می‌دهند که "ما می‌توانیم — و در اصل وظیفۀ الزام‌آور ما است — که همزمان با کوشش در راه ترویج امر الله سعی بلیغ نماییم تا به کسب الهامات تازه و اعانات مضاعف از طریق فهم دقیق‌تر حقایق و اصول بنیادین آن نائل شویم."  سعی در توصیف دقیق ماهیّت عصمت موهوبی، نسبت دادن خصیصه‌هایی مبالغه‌آمیز به بیت العدل اعظم از قبیل علیم و حتّی مبیّن آیات بودن، و یا اصرار ورزیدن بر اینکه انسان‌های جائز الخطا می‌توانند با استفاده از قو‌ای محدود عقل و خردِ خود اعتبار تصمیمات ملهَم از هدایات الهی را زیر سؤال برده تصوّر کنند که می‌توانند آن را به چالش کشند اعمالی بیهوده و نهایتاً زیان‌بار است.  برعکس، شایسته است احبّای الهی سعی بلیغ مبذول دارند تا درک عمیق‌تری از هدایات بیت العدل اعظم کسب کنند و متفکّرانه در اجرای آن بکوشند.  احبّا مختارند مشاهدات، اطّلاعات و یا پرسش‌های خود را به بیت العدل اعظم ارسال دارند ولی نباید به خود اجازه دهند که درگیر مشاجرات لجوجانه و اقدامات تفرقه‌آمیزی شوند که در ادیان گذشته رایج بوده است.  پیشرفت مصالح کلّی امر الهی از طریق مشورت و همکاری حاصل می‌شود نه مشاجره و جدال.

معهد اعلی در اعتاب مقدّسۀ علیا جهت نزول تأییدات و عنایات الهیّه بر آن یار باوفا در سبیل خدمت به آستان مبارکش دعا می‌نمایند.

با تقدیـم تحیّات

دارالانشاء بیت العدل اعظم